रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया बँकेने एक नवीन निर्देश काढला आहे. ज्यांची खाती आधीच रोख किंवा ओव्हरड्राफ्टद्वारे उपलब्ध आहेत अशा ग्राहकांची चालू खाती उघडू नयेत, असे नवीन निर्देशात म्हटले आहे. या निर्णयामुळे बँकांना मदत होईल. यामुळे अनेक बँक खात्यांमधून कर्ज घेऊन फसवणूक करणाऱ्यांना आळा घालण्यात येणार आहे. कर्जासाठी असलेल्या विविध खात्यांच्या वापरावर बंदी घालण्यासाठी आरबीआयने नवीन उपाय सुचविले आहेत.
चालू खाते कंपनी किंवा व्यावसायिकांसाठी आहे. त्यांना दररोज पैशांचे व्यवहार आवश्यक असतात. जेथे पैशाचे व्यवहार मोठ्या प्रमाणात होतात, लोक चालू खाते वापरतात. त्यासाठी अनेकजण या खात्याचा वापर करतात.
आरबीआयच्या चालू खात्याबाबत नवीन आदेश- आरबीआयच्या नव्या सूचनांनुसार कोणतीही बँक रोख पत किंवा बँकिंग सिस्टममधून ओव्हरड्राफ्टच्या रूपात क्रेडिट सुविधेचा लाभ घेतलेल्या ग्राहकांसाठी चालू खाते उघडणार नाही.
मार्गदर्शक सूचनांनुसार सर्व व्यवहार रोख पत किंवा ओव्हरड्राफ्ट खात्यातून केले जातील. रिझर्व्ह बॅंकेच्या मार्गदर्शक सूचनांनुसार सर्व चालू खाती, रोख पत आणि ओव्हरड्राफ्ट सुविधेची खाती बँक नियमितपणे देखरेख ठेवतील. हे देखरेख किमान तिमाही आधारावर होईल.
50000 रुपयांपेक्षा जास्त रक्कमेचा चेक क्लिअरिंगसाठी नवी प्रक्रिया
तसेच RBIने चेक क्लिअरिंगच्या प्रक्रियेतही बदल केले आहेत. आरबीआय यासाठी एक ‘पॉझिटिव्ह पे’ यंत्रणा राबवित आहे. याअंतर्गत, ग्राहकांना धनादेशाद्वारे पेमेंट अधिक सुरक्षित करण्यासाठी ‘पॉझिटिव्ह वेतन’ यंत्रणेअंतर्गत 50000 रुपयांपेक्षा जास्त व्यवहार करायचा असेल तर याची माहिती बँकेला द्यावी लागेल.
बँकेच्या म्हणण्यानुसार, ग्राहकाला ‘पॉझिटिव्ह पे’ यंत्रणेअंतर्गत पन्नास हजार रुपयांहून अधिक किंमतीचा धनादेश देण्यापूर्वी धनादेशाच्या पुढील भाग आणि उलट बाजूचा फोटो बँकेसमवेत शेअर करावा लागेल.
यानंतर, लाभार्थी (ज्याच्या नावाने धनादेश जारी केला आहे) जेव्हा धनादेश क्लिअर करण्यासाठी बँकेत पोचतो तेव्हा बँक अधिकारी मूळ चेक आणि ग्राहकाने पाठविलेल्या चेकच्या फोटोसह ‘पॉझिटिव्ह वेतन’ फिचरने पडताळणी करेल. जेव्हा माहिती अचूक असेल तेव्हाच चेक क्लिअर केला जाईल. आरबीआयचे म्हणणे आहे की, ही नवीन प्रक्रिया फसवणूक रोखण्यात मदत करेल.