प्रसुतिनंतर आईमध्ये दूध येत नाही ? ‘ही’ असू शकतात कारणे, जाणून घ्या उपाय…

आपण बर्‍याच वेळा ऐकले असेल की, आईचे पहिले जाड पिवळे दूध बाळासाठी अमृत असते. परंतु प्रसुतिनंतर आईचे दूध नसल्यास काय करावे? प्रसुतिनंतरही आईच्या दुधाचा अभाव ही स्वतः एक मोठी समस्या आहे. याचा परिणाम मुलाच्या शारीरिक आणि मानसिक विकासावर होतो. प्रसुतिनंतरही दूध न येण्याची अनेक कारणे असू शकतात परंतु त्याचे उपचार देखील शक्य आहेत. कारण सहा महिने बाळासाठी आईचे दूध आवश्यक असते. म्हणूनच, या लेखात आम्ही सांगू की प्रसुतिनंतर आईचे दूध न येण्याचे कारण काय आहेत आणि यावर उपाय काय आहे?

प्रसुतिनंतर स्तनांमध्ये दूध कसे असते?

प्रसुतिनंतर स्तनांमध्ये दुध निर्माण होण्यासाठी अनेक हार्मोन्स जबाबदार असतात. प्रोलॅक्टिन, ऑक्सिटोसिन, इन्सुलिन नावाचे हार्मोन्स प्रसूतीनंतर स्तनांमध्ये दूध तयार करण्यास जबाबदार असतात. हे हार्मोन्स प्रसूतीनंतर 30 ते 40 तासांनंतर स्तनांना दुधाचा पुरवठा करण्यास सुरवात करतात. त्याच वेळी, प्रोजेस्टेरॉन नावाचा हार्मोन्स आईच्या दुधाच्या पुरवठ्यात अडथळा आणतो.

प्रसुतिनंतर आईचे दूध न येण्याचे काय कारण आहे?

तज्ज्ञांच्या मते “प्रसूतीनंतर लगेचच आईचे पहिले पिवळे जाड दूध बाळ जन्मल्यानंतर अर्ध्या तासाच्या आत बाळाला दूध देणे आवश्यक असते. परंतु आजकाल असे दिसून येते की, “प्रसुतिनंतरही स्त्रियांमध्ये दूध तयार होत नाही. यामागील कारण म्हणजे जीवनशैली, ताणतणाव, अन्न, हार्मोनल बदल इ. अशा परिस्थितीत, महिलेने गर्भधारणेपासून स्वत: वर लक्ष दिले पाहिजे, जेणेकरून प्रसूतीनंतर बाळासाठी पुरेसे दूध तयार होऊ शकेल. ”

प्रसुतिनंतर आईचे दूध न येण्याची कारणे खालीलप्रमाणे आहेतः

जीवनशैली

प्रत्येकास ठाऊक आहे, गर्भधारणा एक नाजूक टप्पा आहे. या वेळी, आपण आपल्या जीवनशैलीची विशेष काळजी घेतली पाहिजे. धूम्रपान, मद्यपान, मादक पदार्थ, कॅफिन, असंतुलित आहार घेणे ही जीवनशैलीची उदाहरणे आहेत. ज्यामुळे प्रसूतीनंतर आईचे दूध तयार होत नाही.

तणाव

प्रसुतिनंतरही तणावामुळे स्त्रियांच्या स्तनात दुधाचे पर्याप्त प्रमाणात उत्पादन होत नाही.

हार्मोन्स असंतुलनामुळे

तज्ज्ञांनी सांगितले आहे की, हार्मोन्स असंतुलनामुळे आईचे दूध देखील तयार होऊ शकत नाही. कधीकधी थायरॉईडच्या असंतुलनामुळे आईचे दूध तयार होत नाही. थायरॉईड हार्मोन्स थायरॉईड ग्रंथीपासून उद्भवते. थायरॉईड ग्रंथी हे फुलपाखराच्या आकाराचे ग्रंथी असते जे घश्यात आढळते. त्याच वेळी, प्रोजेस्टेरॉन हार्मोनच्या कमतरतेमुळे स्तनांमध्ये दूध तयार होत नाही.

डिलिव्हरी मध्ये अडचणी

कधीकधी प्रसूतीच्या समस्या देखील आईमध्ये दूध न येण्यास जबाबदार असतात. कधीकधी प्रसूती दरम्यान जास्त रक्तस्त्राव झाल्यामुळे मानसिक आघात होण्याचा धोका असतो. प्रसुतिनंतर जास्त रक्तस्त्राव झाल्यामुळे, आईमध्ये दूध बनवणारे हार्मोन्स कमी होतात, ज्यामुळे आईचे दूध तयार होत नाही.

गर्भनिरोधक औषध

हार्मोन बदलांसाठी बहुतेक बर्थ कंट्रोल औषधे जबाबदार असतात. अशा परिस्थितीत, गर्भनिरोधक औषधांमुळे प्रसूतीनंतर आईचे दूध बनवण्यास जबाबदार असणारे हार्मोन्स देखील थांबू शकतात. ज्यामुळे प्रसूतीनंतर आईमध्ये दुध तयार होण्यास त्रास होतो.

प्रसुतिनंतर आईचे दूध तयार न झाल्यास काय करावे?

स्तनाची मालिश करा

गोलाकार आणि अप-डाऊन मोशनमध्ये स्तन मालिश केल्याने स्तनामध्ये ब्लड सर्क्युलेशन सुधारते. त्याद्वारे मेमरी ग्रंथी देखील स्टीम्युलेटेड असतात. म्हणून, मालिश केल्यानंतर, कधीकधी आईचे दूध तयार होण्यास मदत होते.

आईचे दूध हाताने काढा 

प्रसुतिनंतर आईचे दूध नसल्यास दररोज आईचे दूध काढल्यास दुधाचे उत्पादन होण्यास मदत होते. हँड एक्सप्रेसद्वारे ब्रेस्ट मिल्क पटकन तयार होते.

(डॉक्टरांच्या सल्ल्याशिवाय कधीही या समस्येसाठी औषध घेऊ नका.)